Προχθές με ένα φίλο μου συζητούσαμε για την δυνατότητα των
βουλευτών αλλά και των λοιπών αιρετών να εργαστούν. Αφορμή γι’ αυτήν την
συζήτηση, ήτανε μια διαφήμιση της νέας σειράς του Λάκη Λαζόπουλου «Δια Ταύτα» που
παίζεται στο OTE TV
και πρωταγωνιστεί ο δήμαρχος Στυλίδας Απόστολος Γκλέτσος, και το κατά πόσο είναι νόμιμο αυτό.
Σήμερα βρήκα λίγο χρόνο και έψαξα να βρω τελικά το τι ισχύει για το λεγόμενο «ασυμβίβαστο» των βουλευτών και των Δημάρχων. Έτσι λοιπόν έμαθα ότι στην αναθεώρηση του Συντάγματος του 2008, άρθηκε το ασυμβίβαστο των βουλευτών με την πλειοψηφία των βουλευτών της Νέας Δημοκρατίας, του ΚΚΕ, του ΣΥΡΙΖΑ και του ΛΑΟΣ. Συγκεκριμένα, καταργήθηκε το απόλυτο επαγγελματικό ασυμβίβαστο των βουλευτών (άρθρο 57 και μεταβατικές διατάξεις στο άρθρο 115 του προηγούμενου Συντάγματος) με 194 βουλευτές υπέρ, 2 κατά (ο Αλέκος Αλαβάνος και ο Γιάννης Μπανιάς από τον ΣΥΡΙΖΑ) και 1 «παρών» (Π. Λαφαζάνης από τον ΣΥΡΙΖΑ).
Πλέον το άρθρο 57 του Συντάγματος μετά τις τροποποιήσεις αναφέρει:
'Αρθρο 57: (Ασυμβίβαστα έργα)
**
***1. Τα καθήκοντα του βουλευτή είναι ασυμβίβαστα με τα έργα ή την ιδιότητα του
ιδιοκτήτη ή εταίρου ή μετόχου ή διοικητή ή διαχειριστή ή μέλους του διοικητικού
συμβουλίου ή γενικού διευθυντή ή των αναπληρωτών τους επιχείρησης, η οποία:
α) Αναλαμβάνει έργα ή μελέτες ή προμήθειες του Δημοσίου ή παροχή υπηρεσιών προς
το Δημόσιο ή συνάπτει με το Δημόσιο συναφείς συμβάσεις αναπτυξιακού ή επενδυτικού
χαρακτήρα.
β) Απολαμβάνει ειδικών προνομίων.
γ) Κατέχει ή διαχειρίζεται ραδιοφωνικό ή τηλεοπτικό σταθμό ή εκδίδει εφημερίδα
πανελλήνιας κυκλοφορίας.
δ) Ασκεί κατά παραχώρηση δημόσια υπηρεσία ή δημόσια επιχείρηση ή επιχείρηση
κοινής ωφέλειας.
ε) Μισθώνει για εμπορικούς λόγους ακίνητα του Δημοσίου.
Για την εφαρμογή της παραγράφου αυτής με το Δημόσιο εξομοιώνονται οι οργανισμοί
τοπικής αυτοδιοίκησης, τα άλλα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, τα κρατικά
νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου, οι δημόσιες επιχειρήσεις, οι επιχειρήσεις των
οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης και οι άλλες επιχειρήσεις τη διοίκηση των
οποίων ορίζει άμεσα ή έμμεσα το Δημόσιο με διοικητική πράξη ή ως μέτοχος.
Μέτοχος επιχείρησης που εμπίπτει στους περιορισμούς της παραγράφου αυτής είναι
όποιος κατέχει ποσοστό του μετοχικού κεφαλαίου μεγαλύτερο του ένα τοις εκατό.
Με ειδικό νόμο μπορεί να καθορίζονται επαγγελματικές δραστηριότητες, πέραν
αυτών που αναφέρονται στα προηγούμενα εδάφια, η άσκηση των οποίων δεν
επιτρέπεται στους βουλευτές.
Η παράβαση των διατάξεων αυτής της παραγράφου συνεπάγεται έκπτωση από το
βουλευτικό αξίωμα και ακυρότητα των σχετικών συμβάσεων ή πράξεων, όπως νόμος
ορίζει.
**2. Βουλευτές που υπάγονται στις διατάξεις του πρώτου εδαφίου της προηγούμενης
παραγράφου οφείλουν, μέσα σε οκτώ ημέρες αφότου η εκλογή τους γίνει οριστική,
να επιλέξουν με δήλωσή τους μεταξύ του βουλευτικού αξιώματος και των παραπάνω
έργων ή ιδιοτήτων. Αν παραλειφθεί αυτή η εμπρόθεσμη δήλωση, εκπίπτουν
αυτοδικαίως από το αξίωμα του βουλευτή.
**3. Βουλευτές που αποδέχονται οποιαδήποτε από τις ιδιότητες ή τα έργα που
αναφέρονται σε αυτό ή στο προηγούμενο άρθρο και που χαρακτηρίζονται ότι
αποτελούν κώλυμα για την υποψηφιότητα βουλευτή ή ότι είναι ασυμβίβαστα με το
βουλευτικό αξίωμα, εκπίπτουν από το αξίωμα αυτό, όπως νόμος ορίζει.
**4. Ειδικός νόμος ορίζει τον τρόπο με τον οποίο συνεχίζονται ή εκχωρούνται ή
διαλύονται συμβάσεις που αναφέρονται στην παράγραφο 1 και έχουν αναληφθεί από
βουλευτή ή από επιχείρηση στην οποία αυτός μετείχε πριν από την απόκτηση της
βουλευτικής ιδιότητας ή με ασυμβίβαστη προς το αξίωμά του ιδιότητα.
(Απόσπασμα από την ιστοσελίδα της Βουλής. Όλο το Σύνταγμα της Ελλάδος μπορείτε να το κατεβάσετε από εδώ)
Όσον αφορά τώρα τους Δημάρχους. Στις τελευταίες δημοτικές εκλογές που έγιναν με βάση το νόμο Καλλικράτη (Ν. 3852/2010) και συγκεκριμένα το άρθρο 16 του ίδιου νόμου (Ν. 3852/2010), απαγορεύθηκε οποιαδήποτε επαγγελματική δραστηριότητα των δημάρχων σε δήμους άνω των 10.000 κατοίκων και με το άρθρο 119 απαγορεύθηκε η επαγγελματική δραστηριότητα των περιφερειαρχών.
Πολλοί δήμαρχοι από την αρχή της θητείας τους την 1η Ιανουαρίου 2011 πίεζαν ώστε ν' αλλάξει η συγκεκριμένη διάταξη του Καλλικράτη, με τους δημάρχους να μαζεύουν υπογραφές γι' αυτό ακριβώς το αίτημα. Το αίτημα αυτό ήρθε να υλοποιήσει η κυβέρνηση με νομοσχέδιο που κατατέθηκε στη Βουλή στις 11 Ιανουαρίου 2013 για την κύρωση των σχετικών Πράξεων Νομοθετικού Περιεχομένου.
Το νομοσχέδιο αυτό στο άρθρο 18 μεταξύ άλλων αναφέρει ότι με την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου καταργούνται το άρθρο 16 καθώς και η παράγραφος 18 του άρθρου 282 του Ν. 3852/2010 (Α'87). Συνεπώς από τις 12 Ιανουαρίου του 2013 δόθηκε η δυνατότητα στους δημάρχους να εργάζονται.